Ανοσοθεραπεία εναντίον οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας

Η γενετική τροποποίηση Τ κυττάρων των ίδιων των ασθενών οδήγησε σε ύφεση τη νόσο σε πέντε περιπτώσεις

Οι ερευνητές τροποποίησαν γενετικώς Τ κύτταρα των ασθενών (όπως το εικονιζόμενο) εκπαιδεύοντάς τα με αυτόν τον τρόπο ώστε να εξολοθρεύουν την οξεία λευχαιμία

Ουάσινγκτον 
Μια πειραματική θεραπεία που βασίζεται σε χρήση των ανοσοκυττάρων των ίδιων των ασθενών οδήγησε σε ύφεση μια θανατηφόρα μορφή λευχαιμίας στο πλαίσιο μικρής κλινικής δοκιμής, όπως αναφέρουν αμερικανοί ερευνητές.
Με «όπλο» τα Τ κύτταρα
Τα αποτελέσματα της δοκιμής που περιελάμβανε πέντε ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Science Translational Medicine». Οι επιστήμονες από το Κέντρο για τον Καρκίνο Memorial-Sloan Kettering στη Νέα Υόρκη χρησιμοποίησαν Τ κύτταρα των ίδιων των ασθενών – πρόκειται για κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος τα οποία αποτελούν την πρώτη «γραμμή άμυνας» του οργανισμού ενάντια στις ασθένειες.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες τα Τ κύτταρα επιτίθενται μόνο σε εισβολείς που φέρουν επάνω τους συγκεκριμένα «σημάδια» τα οποία εκείνα μπορούν να αναγνωρίσουν – για τον λόγο αυτό άλλωστε το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι σε θέση να «εξολοθρεύσει» όλους τους καρκίνους ή «δύσκολους» ιούς όπως ο HIV – τα Τ κύτταρά του δεν έχουν εκπαιδευθεί ώστε να εντοπίζουν τα σημάδια αυτών των εχθρών. Ετσι οι αμερικανοί ερευνητές επανεκπαίδευσαν τα Τ κύτταρα των ασθενών με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία ώστε να αναγνωρίζουν τον «αντίπαλο».Για την ακρίβεια τροποποίησαν τα κύτταρα ώστε να εκφράζουν τον υποδοχέα μιας πρωτεΐνης άλλων ανοσοκυττάρων, των Β κυττάρων, ο οποίος εντοπίζεται τόσο σε υγιείς όσο και σε καρκινικούς ιστούς.
Τεχνική αποτελεσματική και στην οξεία λευχαιμία
Η συγκεκριμένη τεχνική έχει ήδη δώσει υποσχόμενα αποτελέσματα στη χρόνια λευχαιμία, ωστόσο υπήρχαν αμφιβολίες σχετικά με το αν θα μπορούσε να είναι αποτελεσματική στην οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία η οποία εξελίσσεται γρήγορα και τελικώς σκοτώνει ποσοστό μεγαλύτερο του 60% των ασθενών.
Στο πλαίσιο της διαδικασίας οι ερευνητές εξήγαγαν τα κύτταρα από το σώμα των εθελοντών σε μια διαδικασία που διαρκεί μερικές ώρες, τα τροποποίησαν γενετικώς στο εργαστήριο και στη συνέχεια τα επανεισήγαγαν στον οργανισμό τους.
Τα κύτταρα τροποποιήθηκαν γενετικώς ώστε να εκφράζουν τεχνητούς στο εργαστήριο υποδοχείς που ονομάζονται χιμαιρικοί αντιγονικοί υποδοχείς (CARs) και οι οποίοι τους επιτρέπουν να αναγνωρίζουν και να σκοτώνουν τα καρκινικά που εκφράζουν την πρωτεΐνη CD19. H CD19 εντοπίζεται τόσο σε υγιή όσο και σε καρκινικά Β κύτταρα. Αυτό σημαίνει ότι τα τροποποιημένα Τ κύτταρα δεν ήταν σε θέση να ξεχωρίσουν τα υγιή από τα καρκινικά Β κύτταρα. Ωστόσο οι ασθενείς μπορούν να ζήσουν χωρίς Β κύτταρα.
«Ζωντανά» φάρμακα
Τα κύτταρα επανεισήχθησαν στον οργανισμό των πέντε ασθενών ηλικίας 23, 56, 58, 59 και 66 ετών. «Τα Τ κύτταρα μετετράπησαν σε ζωντανά φάρμακα. Εντόπιζαν τη CD19, σκότωναν τα καρκινικά κύτταρα και παρέμεναν σε ‘περιπολία’ στο σώμα» ανέφερε ο δρ Μισέλ Σαντελέν που ήταν εκ των επικεφαλής της μελέτης.
Σε τέσσερις από τους πέντε ασθενείς η νόσος ήταν μη ανιχνεύσιμη μέσα σε διάστημα 18-59 ημερών από την εφαρμογή της θεραπείας. Ένας ασθενής μάλιστα εμφάνισε ύφεση της ασθένειας μέσα σε μια εβδομάδα, γεγονός σημαντικό, καθώς, όπως εξηγεί ο δρ Σαντελέν οι περισσότεροι εθελοντές βρίσκονταν σε προχωρημένη κατάσταση, με το 70% του μυελού των οστών τους να αποτελείται από καρκινικά κύτταρα.
Εμφάνιση παρενεργειών
Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι εμφανίστηκαν και παρενέργειες σε κάποιες περιπτώσεις με κύρια την «καταιγίδα κυτοκινών», μια πολύ ισχυρή αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος κατά την οποία παράγονται τεράστιες ποσότητες ορμονών που ονομάζονται κυτοκίνες, γεγονός που οδηγεί σε κατακόρυφη πτώση της αρτηριακής πίεσης και σε πολύ υψηλό πυρετό. Πάντως οι παρενέργειες αυτές αντιμετωπίστηκαν με στεροειδή φάρμακα.
Οι ερευνητές συγκεντρώνουν τώρα χρηματοδότηση για να διεξαγάγουν μεγαλύτερου εύρους δοκιμή σε 50 ασθενείς ενώ στο μεσοδιάστημα έχουν εφαρμόσει τη θεραπεία σε άλλους τρεις ασθενείς εκτός από τους πέντε που αναφέρονται στη μελέτη. Εκτιμούν μάλιστα ότι μπορούν να έχουν καλύτερα αποτελέσματα εάν ξεκινούν τη θεραπεία σε πιο πρώιμο στάδιο της νόσου.

http://troktiko.eu/2013/03/anosotherapeia-enantion-oxeias-lemfoblastikis-leuchaimias/