Οδηγίες Επώασης – Ερωτήσεις Διάρκεια - Επώασης Διαφόρων Ειδών Πτηνών

 

 

Είδος Πτηνού:               Διάρκεια Επώασης:

Όρνιθα                                                                     21 Ημέρες
Γαλοπούλα                                                              28 Ημέρες
Χήνα                                                                   30-32 Ημέρες
Ορτύκι                                                               16-17 Ημέρες
Πέρδικα                                                                   21 Ημέρες
Πάπια                                                              28 ή 32 Ημέρες
Φραγκόκοτα                                                      26-28 Ημέρες
Φασιανός                                                           24-25 Ημέρες
Στρουθοκάμηλος                                                    42 Ημέρες
Πέρδικα                                                             23-24 Ημέρες
Παγώνι                                                              28-29 Ημέρες
Χηνόπαπια                                                        34-35 Ημέρες

Η Ανάπτυξη του εμβρύου στη Διάρκεια της επώασης

Η Σωστή Υγρασία

Μία εξαιρετική μέθοδος για τον καθορισμό της σωστής υγρασίας είναι με ωοσκόπηση των αυγών σε διάφορα στάδια της επώασης.
Το κανονικό μέγεθος του αεροθάλαμου μετά από 7, 14, και 18 ημέρες επώασης για ένα αυγό κοτόπουλου φαίνεται στην εικόνα.
  

Εάν ο αεροθάλαμος είναι μεγαλύτερος, αυξήστε την υγρασία και / ή μειώστε τον αερισμό.
Μεμονωμένα αυγά μπορείτε να τα ψεκάσετε με ζεστό νερό.
Εάν ο αεροθάλαμος είναι μικρότερος, μειώστε την υγρασία και / ή αυξήστε τον αερισμό.
Το βάρος του αυγού πρέπει να μειωθεί κατά 12% κατά τη διάρκεια της επώασης.

Γενικές αρχές εκκόλαψης για αυγά κότας

• Τα αυγά που θα τοποθετηθούν στην κλωσσομηχανή πρέπει να είναι καθαρά, μέτριου μεγέθους, κανονικού σχήματος και χωρίς ρωγμές.
• Η κλωσσομηχανή πρέπει να τοποθετείται σε δωμάτιο που έχει σταθερή θερμοκρασία.
• Βάλτε σε λειτουργία την κλωσσομηχανή σας 24-48 ώρες πριν από την τοποθέτηση των αυγών.
• Αν τα αυγά έχουν αποθηκευτεί σε δροσερό χώρο πρέπει να φτάσουν σε θερμοκρασία δωματίου, για τουλάχιστον 6 ώρες  πριν από την τοποθέτηση στην κλωσσομηχανή.
• Μην τοποθετείτε στην κλωσσομηχανή λιγότερα από έξι αυγά.
• Τα αυγά τοποθετούνται στις θήκες με τη μυτερή πλευρά προς τα κάτω.
• Η θερμοκρασία σε κλωσσομηχανή χωρίς ανεμιστήρα πρέπει να είναι 101,5 βαθμοί Φαρενάιτ (38,6 C), μετρημένη στην κορυφή του αυγού, ενώ στις κλωσσομηχανές με ανεμιστήρα η θερμοκρασία,  μετρημένη σε οποιοδήποτε σημείο της κλωσσομηχανής, πρέπει να είναι 99,5-100 βαθμοί Φαρενάιτ (37,5-37,77 C).
• Μην επαναρυθμίζετε τη θερμοκρασία της κλωσσομηχανής τις πρώτες 24 ώρες από την τοποθέτηση των αυγών.
• Μη γυρίζετε τα αυγά τις πρώτες 24 ώρες από την τοποθέτηση στην κλωσσομηχανή.
• Γυρίζετε τα αυγά από τη 2η μέχρι την 18η ημέρα.
• Όταν γυρίζετε τα αυγά με το χέρι, τα χέρια σας πρέπει να είναι πλυμένα.
• Τα αυγά πρέπει να γυρίζουν τουλάχιστον τρεις φορές την ημέρα σε τακτά χρονικά διαστήματα – πέντε φορές είναι ακόμα καλύτερα.
• Η υγρασία θα πρέπει να είναι 50-60% κατά τη διάρκεια των πρώτων 18 ημερών της επώασης. Την 18η ημέρα αυξήστε το επίπεδο υγρασίας περίπου στο 70-80%.
• Κάθε 7-10 ημέρες ελέγχετε τα αυγά και αφαιρέστε τυχόν μη-γόνιμα ή νεκρά έμβρυα.
• Τα αυγά κότας εκκολάπτονται σε 21 ημέρες.
• Μετά από κάθε χρήση πλύνετε και απολυμάνετε την κλωσσομηχανή.

Προβλήματα κατά την επώαση των αυγών και πιθανές αιτίες.

Προβλήματα	Αιτίες
Άγονα αυγά	-Σφάλματα κατά τη σύζευξη των πτηνών-Μεγάλης ηλικίας αρσενικά-Εσφαλμένη αναλογία αρσ/θυλ-Αυγά αποθηκευμένα για πολύ χρόνο-Σφάλματα στη διατροφή των γεννητόρων-Υπέρβαρα αρσενικά-Νοσήματα
Πρώιμη εμβρυϊκή θνησιμότητα	-Σφάλματα στη διαδικασία συλλογής, διακίνησης, καπνισμού και αναστροφής των αυγών-Έλλειψη βιταμινών στην τροφή-Νοσήματα-Εσφαλμένη θερμοκρασία κατά την επώαση
Όψιμη εμβρυϊκή θνησιμότητα	-Εσφαλμένη θερμοκρασία κατά την εκκόλαψη-Ανεπαρκής αερισμός-Ανεπαρκής αναστροφή αυγών-Σφάλματα διατροφής-Νοσήματα
Αδυναμία εξόδου νεοσσών κατά την εκκόλαψη	-Εσφαλμένη θερμοκρασία κατά την εκκόλαψη-Πολύ χαμηλή σχετική υγρασία
Πολύ πρώιμη εκκόλαψη	-Πολύ υψηλή θερμοκρασία
Όψιμη εκκόλαψη (καθυστέρηση εκκόλαψης)	-Πολύ χαμηλή θερμοκρασία
Έλλειψη συγχρονισμού (ανομοιογένεια) στο χρόνο εκκόλαψης	-Αυγά αποθηκευμένα για πολύ χρόνο-Ακανόνιστη κατανομή θερμότητας στον επωαστικό ή εκκολαπτικό θάλαμο-Τοποθέτηση διαφορετικών αυγών από άποψη νωπότητας ή βάρους

Όλοι σχεδόν όσοι ασχολούνται με διάφορα πτηνά δεν αποφεύγουν τον πειρασμό να εκκολάψουν τα αυγά από τα διάφορα είδη που εκτρέφουν.
Αρκετά είδη με τις κατάλληλες συνθήκες κλωσάνε τα αυγά τους και εκτρέφουν τους νεοσσούς τους, άλλα με επιτυχία και άλλα όχι.
Έτσι είναι αναπόφευκτη η χρήση εκκολαπτικών μηχανών. Οι εκκολαπτικές μηχανές χρησιμεύουν για την δημιουργία των ιδανικών συνθηκών που επιτρέπουν στα γονιμοποιημένα αυγά να συνεχίσουν την εμβρυϊκή τους ανάπτυξη που έχει ήδη αρχίσει πριν την ωοτοκία, μέχρι την εκκόλαψη του νεοσσού.
Αλλά για να μπορέσει να συμβεί αυτό, πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο πλέον σημαντικός αρχικός και βασικός παράγοντας που χρήζει της προσοχής μας είναι πάντα το αυγό.
Όχι μόνο το αυγό πρέπει φυσικά να είναι γονιμοποιημένο για να έχουμε εκκόλαψη, αλλά εάν θέλουμε να έχουμε το άριστο ποσοστό εκκολάψεως, θα πρέπει να δοθεί προσοχή σε όλο τον κύκλο από τον σχηματισμό του αυγού στην μητέρα έως την γέννα του. Για τον λόγο αυτό πρέπει να ακολουθήσουμε με προσοχή τις κατωτέρω οδηγίες:
– Να μην χρησιμοποιούμε αυγά αγορασμένα από την αγορά για θρεπτικό σκοπό, αλλά αυγά μαζεμένα από κοτέτσια, όπου ζούνε παραγωγικά ώριμα, όχι πολύ νεαρά ή γέρικα, αλλά υγιή και καλοταϊσμένα πτηνά και όπου ο αριθμός των αρσενικών είναι ανάλογος των θηλυκών για να έχουμε ικανό ποσοστό γονιμοποιημένων αυγών. Ακολουθούν ενδεικτικές παραγωγικές ηλικίες και αναλογίες αρσενικών θηλυκών:

	Παραγωγική ωριμότητα
			Αναλογία
Είδος αυγού	Αρσενικό	Θηλυκό	Αρσενικών	Θηλυκών
Ορτύκι	60 μέρες	50 μέρες	1	3
Κότα	6/8 μήνες	6/8 μήνες	1	10
Πέρδικα	10/12 μήνες	10/12 μήνες	1	1
Φασιανός	6/7 μήνες	6/7 μήνες	1	7
Φραγκόκοτα	8/10 μήνες	8/10 μήνες	1	2
Πάπια	8 μήνες	4 μήνες	1	4
Γαλοπούλα	7 μήνες	7 μήνες	1	10
Χήνα	8 μήνες	7μήνες	1	4

– Να αποφεύγουμε αυγά από αιμομικτικά πτηνά, διότι αυτό θα συνεπάγεται αυγά που θα περιέχουν αδύναμα έμβρυα που πιθανόν θα ψοφήσουν.
– Να συνηθίσουμε τα πτηνά να γεννάνε σε φωλιές και όχι στο έδαφος όπου τα αυγά μπορεί να λερωθούν ή να μολυνθούν. Τοποθετούμε τις φωλιές σε σκιερό μέρος και τις διατηρούμε καθαρές.
– Η γονιμότερη περίοδος των πτηνών αντιστοιχεί στην πιο φωτεινή, δηλαδή από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Οκτώβριο, αλλά η θερμοκρασία του περιβάλλοντος πρέπει να κυμαίνεται από 16ο C  έως 24ο C, ενώ η σχετική υγρασία μεταξύ 55% και 75%.
– Να αποφεύγουμε την έκθεση των αυγών στον ήλιο ή την αποθήκευσή τους σε ζεστά σημεία, διότι έτσι αρχίζει η εμβρυοβλάστηση τους πολύ πριν τοποθετηθούν στην εκκολαπτική μηχανή η οποία μπορεί και να διακοπεί με καταστροφικά αποτελέσματα και θάνατο του εμβρύου, ειδικά εάν υπάρξει και μία μικρή περίοδος αποθήκευσης πριν την τοποθέτησή τους στην εκκολαπτική.
– Να μαζεύουμε τα αυγά με καθαρά χέρια τουλάχιστον 4 φορές την ημέρα και να τα τοποθετούμε σε κατάλληλο χώρο όρθια με την μύτη τους προς τα κάτω. Σε πολύ ζεστό ή πολύ κρύο καιρό πρέπει να μαζεύουμε τα αυγά κάθε μία ώρα.
– Στο τέλος κάθε ημέρας δεν θα πρέπει να μένουν αυγά στις φωλιές και αυτές θα πρέπει να απομονώνονται για να μην τις λερώνουν τα πτηνά το βράδυ, και να ξανανοίγουν το επόμενο πρωί.
– Να μαζεύουμε τα αυγά όσο πιο σύντομα μετά την γέννα, χωρίς να τα κουνάμε ή να τα χτυπάμε μεταξύ τους, και θα πρέπει να χωρίζονται σύμφωνα με το μέγεθος, το σχήμα, το βάρος και το είδος των πόρων τους. Τα αυγά θα πρέπει να είναι μεσαίου μεγέθους, ούτε πολύ μεγάλα ούτε πολύ μικρά, να έχουν κανονικό σχήμα ούτε πολύ στρογγυλευμένα ούτε πολύ μυτερά, με μικρούς πόρους, και γενικά να μην διαφέρουν πολύ μεταξύ τους. Τα αυγά πρέπει να καθαρίζονται χωρίς την χρήση νερού. Κατ’ εξαίρεση πολύ βρώμικα αυγά εάν είναι τελείως απαραίτητο να τοποθετηθούν στην εκκολαπτική θα πρέπει ή να ξύνονται ελαφρά με κάποιο γυαλόχαρτο ή να πλένονται σε νερό με μεγαλύτερη θερμοκρασία από το αυγό ούτως ώστε να μην εισχωρήσουν μικρόβια από τον εξωτερικό φλοιό του αυγού στο εσωτερικό του.
– Μετά την διαλογή των αυγών θα πρέπει να αποθηκεύονται (με την μύτη κάτω) για 24 ώρες τουλάχιστον σε κάποιο χώρο με σταθερή θερμοκρασία 15ο με 18ο C και σχετική υγρασία μεταξύ 70% και 75%. Μετά από τα ανωτέρω τα αυγά είναι έτοιμα να τοποθετηθούν στην εκκολαπτική μηχανή.
Για να έχουμε άριστη εκκόλαψη τα αυγά δεν πρέπει να αποθηκεύονται πλέον των 6-7 ημερών από την ωοτοκία.
Εάν χρησιμοποιήσουμε αυγά που έχουν αποθηκευτεί για παραπάνω από 7 ημέρες, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να συμβούν τα εξής:
• Να μην γίνει η εκκόλαψη με αποτέλεσμα να ψοφήσει το πουλί στο αυγό.
• Το έμβρυο να μην ωριμάσει.
• Η εκκόλαψη να γίνει με καθυστέρηση ή με διακοπές και οι νεοσσοί αν βγουν να είναι αδύνατοι ή παραμορφωμένοι.
• Μερικοί νεοσσοί μπορεί να καταφέρουν να σπάσουν το κέλυφος, αλλά θα είναι αδύναμα να βγουν από το αυγό και μένοντας εγκλωβισμένα να ψοφήσουν.
• Το γονιμοποιημένο αυγό δεν θα προχωρήσει στην δημιουργία του εμβρύου με αποτέλεσμα μεγάλου αριθμού κλούβιων αυγών.
• Δημιουργία κατώτερης ποιότητας νεοσσών.
Σχετικά με τα κλούβια αυγά, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εκραγούν μέσα στην εκκολαπτική μηχανή με αποτέλεσμα να βρωμίσουν και τα καλά αυγά αλλά και το εσωτερικό της μηχανής που χρειάζεται άμεση επέμβαση, καλό καθαρισμό και απολύμανση.
Φρέσκα αυγά συνεπάγονται κανονικότερη εκκόλαψη και υγιέστερους νεοσσούς.
Αυγά που πρέπει να τοποθετούνται στην εκκολαπτική
Ενδεικτικό σχήμα, μέγεθος και βάρος των αυγών που πρέπει να τοποθετούνται στην εκκολαπτική μηχανή εμφαίνονται στον παρακάτω πίνακα για εκκολαπτικές μηχανές χωρητικότητας 40 και 120 αυγών αντιστοίχως.
Φυσικά υπάρχουν και εκκολαπτικές μηχανές με πολύ μεγαλύτερη χωρητικότητα, αλλά τα ανωτέρω μεγέθη είναι αρκετά ικανοποιητικά για τον ερασιτέχνη.
Είναι πρακτικότερο, αν και όχι οικονομικότερο, αντί να χρησιμοποιούμε μία εκκολαπτική μηχανή μόνο, με χωρητικότητα 300 αυγών να επιλέγουμε δύο μηχανές των 160 αυγών, έτσι σε περίπτωση κάποιας βλάβης να μην καταστρέφονται όλα τα υπό εκκόλαψη αυγά αλλά να μπορούμε να συνεχίσουμε την εκκόλαψη σε μία εκκολαπτική με τα πιο ενδιαφέροντα είδη.                                                    

			Ενδεικτ. χωρητικότης
	Ενδεικτικές διαστάσεις	Ενδεικτικό βάρος	40άρας μηχανής	120άρας μηχανής
Είδος αυγού	ΔιάμετροςΧ Ύψος (χιλ.)	Γραμμάρια	Τεμάχια	Τεμάχια
Ορτύκι	25 Χ 30	11	70	140
Κότα	40 Χ 50	45	24	54
Κότα	43 Χ 50	53	24	48
Πέρδικα	30 Χ 40	12 – 14	42	84
Φασιανός	35 Χ 46	30 – 35	30	60
Φραγκόκοτα	35 Χ 49	45	30	60
Φραγκόκοτα	38 Χ 49	50	24	54
Πάπια	46 Χ 60	70	20	40
Πάπια	46 Χ65	75	16	32
Γαλοπούλα	46 Χ 66	70	16	32
Γαλοπούλα	50 Χ70	85	12	28
Χήνα	65 Χ 100	120	6	15
Χήνα	68 Χ 106	140	4	10

 
Αυγά που δεν πρέπει να τοποθετούνται στην εκκολαπτική
Αυγά μπαγιάτικα, με ανώμαλη μορφολογία, λεπτό ή σπασμένο κέλυφος, μικρό μέγεθος και γενικά ελαττωματικά δεν πρέπει να τοποθετούνται στην εκκολαπτική μηχανή
Που να τοποθετηθεί η εκκολαπτική μηχανή
Επιλέγουμε έναν χώρο με σταθερή θερμοκρασία μεταξύ 16ο C και 26ο C, έστω και αν η μηχανή μπορεί να λειτουργήσει σε έναν χώρο που η θερμοκρασία μπορεί να φτάσει τους 31ο C, με σχετική υγρασία μεταξύ 45% και 55%, χωρίς μυρωδιές, καλά αεριζόμενο και με όχι ξηρή ατμόσφαιρα και με κλειστές πόρτες και παράθυρα για την αποφυγή ρευμάτων. Ο φωτισμός πρέπει να είναι χαμηλός και η εκκολαπτική πρέπει να τοποθετηθεί σε οριζόντιο ξύλινο σταθερό επίπεδο τουλάχιστον 80 εκ. από το δάπεδο.
Η εκκολαπτική πρέπει να απέχει από θερμαντικά ή ψυκτικά σώματα που αλλοιώνουν την εσωτερική της θερμοκρασία. Στον χώρο της εκκολαπτικής δεν πρέπει να υπάρχουν άλλα ζώα ή πτηνά, ούτε και οι νεοσσοί μετά την εκκόλαψη. Δεν πλένουμε με νερό κοντά στην εκκολαπτική για την αποφυγή ηλεκτροπληξίας.
Προσοχή χρειάζεται τους ζεστούς μήνες, που πιθανώς ο χώρος της εκκολαπτικής θα υπερθερμαίνεται, οπότε θα χρειάζεται ψύξη, αλλά και τους κρύους μήνες που θα χρειάζεται θέρμανση.
Οδηγίες εκκολάψεως
Α) Να χρησιμοποιούμε φρέσκα αυγά το πολύ 6-7 ημερών, κανονικού σχήματος και βάρους.
Β) Εάν η μηχανή δεν έχει αυτόματη περιστροφή, να περιστρέφουμε τα αυγά 2 φορές την ημέρα (πρωί και βράδυ) προτιμότερο χωρίς να ανοίγουμε την μηχανή, αλλά με την ράβδο περιστροφής (εάν υπάρχει).
Γ) Συμπληρώνουμε με χλιαρό νερό κάθε 2 ημέρες ή όποτε τελειώνει.
Σημείωση : Οι ανωτέρω ενέργειες Α,Β και Γ, πρέπει να σταματούν 3 ημέρες πριν την αναμενόμενη εκκόλαψη, άρα την τρίτη μέρα πριν την εκκόλαψη πρέπει να φροντίσουμε οι δεξαμενές να είναι γεμάτες, και το καπάκι να παραμείνει κλειστό στο ίδιο διάστημα.
Δ) Σε κάθε περιστροφή των αυγών να ελέγχουμε την στάθμη του θερμομέτρου που πρέπει να παραμένει στην κόκκινη ένδειξη. Μικρή απόκλιση δεν δημιουργεί πρόβλημα ειδικά όταν οφείλεται στην κίνηση των πρώτων εκκολαπτόμενων νεοσσών.
Ε) Εάν έχουμε λίγα αυγά προς εκκόλαψη, τοποθετούμε τα αυγά με τέτοιο τρόπο που να μην είναι συγκεντρωμένα σε μια πλευρά μόνο, αλλά να επιτρέπουν την ομοιόμορφη κυκλοφορία του αέρα.
ΣΤ) Την έκτη με έβδομη μέρα μπορούμε να ωοσκοπήσουμε τα αυγά και να αφαιρέσουμε τα μη γονιμοποιημένα.
Ζ) Εάν εκκολάπτουμε αυγά υδροβίων (χήνα – πάπια), θα πρέπει από την ένατη ημέρα να ανοίγουμε το καπάκι κάθε μέρα για 15 με 20 λεπτά για να “κρυώνουν” και πριν κλείσουμε το καπάκι να τα ψεκάζουμε με χλιαρό νερό. Φυσικά τις τρεις τελευταίες ημέρες αυτές οι επεμβάσεις πρέπει να σταματάνε.
Η) Την πρώτη από τις τρεις τελευταίες ημέρες αφαιρούμε εάν υπάρχουν διαχωριστικά, για να έχουν χώρο οι νεοσσοί, μετακινούμε την βάση των αυγών σε ίσες αποστάσεις από τα τοιχώματα και τοποθετούμε οριζοντίως δύο διαχωριστικά στα κενά για να μην πέσουν οι νεοσσοί στο νερό.
Θ) Μετά την εκκόλαψη οι νεοσσοί παραμένουν για 24 ώρες στην μηχανή για να στεγνώσουν και μετά τοποθετούνται σε ζεστό αναθρεπτήριο.
Ι) Μετά την απομάκρυνση των νεοσσών καθαρίζουμε την μηχανή με ένα υγρό πανί και απολυμαίνουμε.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Α) Εάν είναι δυνατόν να μην τοποθετούμε προς εκκόλαψη αυγά διαφορετικών πτηνών ή σε διαφορετικές ημερομηνίες. Εάν παρατηρούμε δυσάρεστη οσμή κατά την επώαση ή θάνατο των νεοσσών, απολυμαίνουμε την μηχανή άδεια (και σβηστή) με κατάλληλο απολυμαντικό.
Β) Κατά την διάρκεια της επώασης δεν πρέπει να σχηματίζεται υγρασία στο καπάκι. Εάν δημιουργηθεί αυτό ανυψώνουμε το καπάκι λίγο μέχρι να φύγει η υγρασία και ξανακλείνουμε. Αντιθέτως κατά την διάρκεια της εκκόλαψης η υγρασία στο καπάκι είναι φυσιολογική.
Γ) Σε περίπτωση διακοπής του ρεύματος για 5–6 ώρες δεν υπάρχει πρόβλημα εφόσον το καπάκι παραμείνει κλειστό. Σε περίπτωση μεγαλύτερης διακοπής μετακινούμε την μηχανή σε ζεστό χώρο και ανοίγουμε το καπάκι.
Μετά την εκκόλαψη
Ελέγχουμε τα μη εκκολαφθέντα αυγά για τους λόγους μη εκκολάψεως και κάνουμε τις διάφορες ρυθμίσεις που πιθανώς χρειάζονται.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ
Το θερμόμετρο της μηχανής, χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της θερμοκρασίας μόνο, και συνήθως έχει ρυθμιστεί στο εργοστάσιο με όργανα ακριβείας στους 1000 F (37.80 C). Εάν χρειαστεί να ρυθμιστεί για κάποιο λόγο, η αύξηση της θερμοκρασίας επιτυγχάνεται συνήθως με την περιστροφή της ρυθμιστικής βίδας δεξιόστροφα ενώ η μείωση αριστερόστροφα. Χρησιμοποιούμε την ένδειξη της ενδεικτικής λυχνίας η οποία ανάβει όταν λειτουργεί το θερμαντικό στοιχείο.  

	ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΚΚΟΛΑΨΕΩΣ
Είδος αυγού		Διάρκεια εκκολάψεως (ημέρες)	Περιστροφή αυγών
Ορτύκι		16 – 17	Από 1η έως 14η ημέρα
Κότα		20 – 21	Από 1η έως 18η ημέρα
Πέρδικα		23 – 24	Από 1η έως 20η ημέρα
Φασιανός		24 – 25	Από 1η έως 21η ημέρα
Φραγκόκοτα		26 – 28	Από 1η έως 23η ημέρα
Πάπια		27 – 28	Από 1η έως 25η ημέρα
Γαλοπούλα		28 – 30	Από 1η έως 26η ημέρα
Χήνα		29 – 30	Από 1η έως 27η ημέρα
Χηνόπαπια		34 – 35	Από 1η έως 31η ημέρα
Παγώνι		28 – 29	Από 1η έως 25η ημέρα

Σημείωση
Οι παραπάνω μέρες είναι ενδεικτικές του είδους και ποικίλλουν για τις διάφορες κατηγορίες τους (φασιανοί και θηραματικά).
Το ποσοστό υγρασίας ποικίλλει κατά την διάρκεια της επώασης και εκκόλαψης, και για την κότα είναι 52% και 62% αντίστοιχα, για δε τον φασιανό και την πέρδικα 38-43% και 56-62%.
Κλώσες
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ωραιότερο θέαμα είναι της κλώσας με τα κλωσόπουλα της.
Σαφώς δεν υπάρχουν συγκεκριμένες ράτσες που να είναι κλώσες, αλλά κάποιες είναι πολύ καλές κλώσες, άλλες μέτριες και άλλες δεν κλωσάνε καθόλου.
Για να “καθίσει” μία κότα στα αυγά της θα πρέπει να βρει το κατάλληλο περιβάλλον που κατά την γνώμη της είναι ασφαλές. Συνήθως δεν προτιμάνε τις βιομηχανικές φωλιές που τοποθετούμε εμείς, αλλά διαλέγουν ένα σκοτεινό και καλά κρυμμένο σημείο για να κλωσήσουν. Ειδικά σε μεγάλους κήπους με διάφορες εγκαταστάσεις, μηχανήματα, παλέτες, καλάθια, ακόμα και παλιά ελαστικά και πυκνή βλάστηση, επιλέγει η κότα την κρυψώνα της όπου γεννάει τα αυγά της καλά κρυμμένα, και κατά τα άλλα συνεχίζει να συμπεριφέρεται κανονικά.
Μόλις συμπληρώσει ικανό αριθμό αυγών, “εξαφανίζεται” κυριολεκτικά και μετά από την εκκόλαψη εμφανίζεται πολύ περήφανη με τους νεοσσούς της. Οι νεοσσοί από τις πρώτες ημέρες βοσκάνε κοντά πάντα με την μητέρα τους και σκαλίζουν το έδαφος μιμούμενοι και εκπαιδευόμενοι από αυτήν. Μόλις κρυώσουν, ή το βράδυ, βρίσκουν καταφύγιο κάτω από το πτέρωμα της μητέρας τους. Είναι πολύ συνηθισμένο εάν έχουμε έναν κόκορα με μία κότα να συμπεριφέρονται σαν αντρόγυνο, με το κόκορα να προσέχει την φωλιά όσο η κότα κλωσάει, και όταν βγούνε οι νεοσσοί να τα προσέχουν μαζί, επιτιθέμενοι σε όποιον απειλήσει τους νεοσσούς.
Καλό είναι πριν την εποχή που αναμένουμε τις κότες μας να κλωσήσουν (Άνοιξη), να τους κάνουμε μία προληπτική αποπαρασίτωση, εσωτερικά με κάποιο ανθελμινθικό και εξωτερικά με κάποια παρασιτοκτόνο σκόνη επιπάσεως, ούτως ώστε να μην έχουν ενοχλήσεις κατά την διάρκεια του κλωσήματος και αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τα αυγά τους.
Ανάθρεψη
Εάν οι κότες μας κλωσάνε τα αυγά τους, δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι το ιδιαίτερο, απλώς να έχουμε τον νου μας σε εξωτερικούς κινδύνους, αρπακτικά πουλιά, γάτες, σκύλους, αλεπούδες κ.λ.π. και κάποια προστασία σε περίπτωση κακοκαιρίας που είναι πιθανόν να βραχούνε οι νεοσσοί και να ψοφήσουν.
Η κλώσα θα εκπαιδεύσει τους νεοσσούς της στην ανεύρεση της τροφής και του νερού (χαμηλές ποτίστρες χρειάζονται) και θα τους παρέχει την ζεστασιά της όποτε την χρειάζονται.
Από την μάνα κλώσα περνάει αποτελεσματικά η ανοσία της σε διάφορες αρρώστιες στους νεοσσούς.
Εάν όμως εκκολάπτουμε μόνοι μας τους νεοσσούς με την εκκολαπτική μηχανή, αφού τους αφήσουμε για 24 ώρες μετά την εκκόλαψη στην μηχανή για να στεγνώσουν, θα πρέπει να τους μεταφέρουμε σε κατάλληλα θερμαινόμενα αναθρεπτήρια για διάστημα περίπου ενός μηνός με θερμοκρασία μειούμενη από την πρώτη μέρα στους 350 Κελσίου έως την θερμοκρασία του περιβάλλοντος την τελευταία ημέρα. Απαραίτητη είναι φυσικά η διατροφή τους με κατάλληλο φύραμα νεοσσών και η παροχή καθαρού πόσιμου νερού και περιβάλλοντος.

Πηγές:
 http://klossomixani.blogspot.gr/

https://www.facebook.com/pages/Fthiaeu/127043927467287?ref=hl
https://twitter.com/autoginavas
https://www.youtube.com/channel/UCRn0REZcINO7JNGXDK2QpIQ

http://www.fancypoultry.gr/2011/03/%CE%B5%CF%80%CF%8E%CE%B1%CF%83%CE%B7-%CE%B5%CE%BA%CE%BA%CF%8C%CE%BB%CE%B1%CF%88%CE%B7/