Barber Pole: Η πραγματική ιστορία…

Η ιστορία του «πόλου» του κουρέα ή «μπαρμπέρικου πόλου» (Barber pole), είναι συνυφασμένη με την ιστορία των κουρέων-χειρουργών κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα, όπως και οι άσπρες και κόκκινες λωρίδες που τον στολίζουν…

Οι κουρείς-χειρουργοί ήταν πρακτικοί ιατροί οι οποίοι παρείχαν ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα και των Νεώτερων Χρόνων της ιστορίας. Παραδοσιακά, εκπαιδεύονταν μέσω μαθητειών, οι οποίες μπορούσαν να διαρκέσουν έως και 7 χρόνια. Πολλοί από αυτούς δεν είχαν βασική εκπαίδευση και μερικοί ήταν ακόμη και αναλφάβητοι.

Οι κουρείς-χειρουργοί και οι χειρουργοί-ιατροί συνυπήρχαν ξεχωριστά έως το 1540 μ.Χ. όταν και ο βασιλιάς Ερρίκος ο VIII τους συνένωσε, μέσω της ίδρυσης της «Εταιρείας Κουρέων-Χειρουργών» (Barber–Surgeons Company). Παρότι όμως ενώθηκαν, οι εντάσεις και προστριβές μεταξύ τους δεν σταμάτησαν έως το 1745, όταν και τελικά διαχωρίστηκαν οριστικά.

Οι κουρείς-χειρουργοί παρείχαν ποικίλες ιατρικές υπηρεσίες για τις κοινότητες τους. Επιπλέον, λόγω των διάφορων κοινωνικών υποβάθρων και των σχετικά φθηνών τιμών τους, απευθύνονταν σε έναν πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων κατά την μεσαιωνική και νεώτερη περίοδο της Αγγλίας.

Κατά συνέπεια, ένα πρόσωπο ήταν πιθανότερο να επισκεφτεί έναν κουρέα-χειρουργό αντί έναν παθολόγο κατά την διάρκεια της ζωής του…!

Τι θα μπορούσε όμως να σας προσφέρει ένας κουρέας-χειρουργός;;
Τα καθήκοντα ενός κουρέα-χειρουργού κυμαίνονταν από απλές, καθημερινές εργασίες – όπως να αφαιρούν τις ψείρες από τα κεφάλια των ανθρώπων ή να περιποιούνται και να ξυρίζουν γενειάδες και να κόβουν μαλλιά- έως πιο σύνθετες όπως εξαγωγές δοντιών, εκτέλεση μικρών χειρουργικών επεμβάσεων, και φυσικά αφαιμάξεων. Αυτή είναι και η υπηρεσία (η αφαίμαξη) που αποτελεί και την επιτομή του μπαρμπέρικου πόλου….


Ο αυθεντικός μπαρμπέρικος πόλος έχει μια χάλκινη σφαίρα στην κορυφή του, που συμβολίζει το δοχείο όπου κρατούσαν τις βδέλλες (για να κάνουν τις αφαιμάξεις) και το δοχείο όπου έπεφτε το αίμα του ασθενή. Ο ίδιος ο πόλος αντιπροσωπεύει την ράβδο που ο ασθενής κρατούσε σφιχτά κατά τη διάρκεια της αφαίμαξης, για να μπορεί να εντοπίζει  ο κουρέας ευκολότερα τις φλέβες στο χέρι του. Οι κόκκινες και άσπρες λωρίδες συμβολίζουν τις ματωμένους και καθαρούς επιδέσμους που χρησιμοποιούνταν κατά την διάρκεια της αφαίμαξης. Όταν η διαδικασία ολοκληρωνόταν, αυτοί οι επίδεσμοι πλένονταν και κρεμιούνταν για να στεγνώσουν πάνω στην ράβδο έξω από το κουρείο…

Ο κουρέας βγάζει δόντι (ελαιογραφία του 1616-17)

Ο αέρας στριφογύριζε τους επιδέσμους μαζί, σχηματίζοντας το γνωστό σπειροειδές σχέδιο που βλέπουμε στους πόλους των κουρέων σήμερα!!! 

Μετά από την ίδρυση της «Εταιρείας Κουρέων-Χειρουργών» το 1540, επιβλήθηκε ένα νομοθέτημα, σύμφωνα με το οποίο οι κουρείς και οι χειρουργοί ήταν υποχρεωμένοι να κάνουν διακριτές τις υπηρεσίες τους με βάση τα χρώματα του πόλου τους. Από εκείνο το σημείο και μετέπειτα, οι κουρείς χρησιμοποίησαν τους μπλε και άσπρους πόλους, ενώ οι χειρούργοι χρησιμοποίησαν τους κόκκινους και άσπρους πόλους. Σήμερα, μπαρμπέρικοι πόλοι με μπλε, άσπρο και κόκκινο χρώμα συναντώνται στις Ηνωμένες Πολιτείες, αν και αυτό έχει μάλλον να κάνει με τα χρώματα της σημαίας αυτού του έθνους παρά με οτιδήποτε άλλο…

Μια άλλη ερμηνεία των χρωμάτων είναι ότι το κόκκινο συμβολίζει  το αρτηριακό αίμα, το μπλε το φλεβικό αίμα και το λευκό συμβολίζει τους επιδέσμους.

Οι περιστρεφόμενοι μπαρμπέρικοι πόλοι κινούνται σε μια κατεύθυνση που κάνει το κόκκινο (αρτηριακό αίμα) να εμφανίζεται σαν να ρέει προς τα κάτω, όπως ρέει και στην πραγματικότητα μέσα στο ανθρώπινο σώμα.

Ευτυχώς, το μόνο πράγμα που ο κουρέας σας είναι πιθανό να σας κόψει στην επόμενη επίσκεψή σας στο κατάστημά του είναι τα μαλλιά σας…
…ή τουλάχιστον έτσι ελπίζουμε…!!!

DON Barber & Groom
Πηγή: thechirurgeonsapprentice.com