Αλλαγή βάρους 19 στοιχείων του Περιοδικού Πίνακα

Τελικά τίποτε δεν μένει αιώνιο σε αυτό τον κόσμο, ούτε καν η «ιερή αγελάδα» της Χημείας, ο Περιοδικός Πίνακας των χημικών στοιχείων.
Όπως ανακοίνωσε η Διεθνής Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας (IUPAC), προχώρησε…

σε μια νέα αναπροσαρμογή στο ατομικό βάρος 19 στοιχείων (μεταξύ των οποίων του χρυσού), μετά από νέες ακριβέστερες μετρήσεις και υπολογισμούς που έχουν κάνει οι επιστήμονες κατά τα τελευταία χρόνια.
Αναλυτικότερα, τα γνωστά και πιο άγνωστα στοιχεία που αλλάζουν ατομικό βάρος είναι τα εξής: μολυβδαίνιο, κάδμιο, σελήνιο, θόριο, βηρύλλιο, φθόριο, αργίλιο, φώσφορος, σκάνδιο, μαγγάνιο, κοβάλτιο, αρσενικό, ύττριο, νιόβιο, καίσιο, πρασεοδύμιο, χόλμιο, θούλιο και χρυσός.
Το ατομικό βάρος (όποιος δεν θυμάται από τα σχολικά χρόνια του!) είναι η μέση μάζα του ατόμου κάποιου στοιχείου μετρημένη σε μονάδες ατομικής μάζας και ισούται με τη μάζα σε γραμμάρια που περιέχει ένα mol ατόμων του ισοτόπου ή του στοιχείου. Το ατομικό βάρος προκύπτει από τον μέσο όρο των ατομικών βαρών των σταθερών ισοτόπων του εν λόγω στοιχείου (τα ισότοπα είναι άτομα του ίδιου στοιχείου με ίδιο αριθμό πρωτονίων αλλά διαφορετικό αριθμό νετρονίων).
Όσο μεγαλύτερη ποσότητα ενός ισοτόπου ανακαλύπτεται στη Γη, τόσο αυτό επηρεάζει το ατομικό βάρος του ίδιου στοιχείου. Έτσι, νέες καλύτερες μετρήσεις πάνω στα ισότοπα των στοιχείων, σύμφωνα με την IUPAC (που επιβλέπει τις αλλαγές από την ίδρυσή της το 1919), κατέστησαν αναγκαία την αλλαγή του ατομικού βάρους σε πολλά χημικά στοιχεία. Σε ορισμένα στοιχεία όπως το σελήνιο, είχε να υπάρξει τέτοια αλλαγή από το 1934, ενώ σε άλλα είχε γίνει πιο πρόσφατα.
Σε άλλα στοιχεία οι αλλαγές του ατομικού βάρους είναι μεγαλύτερες και σε άλλα πιο οριακές. Ακόμα, όμως και στην τελευταία περίπτωση, οι συνέπειες πρακτικά μπορεί να είναι αισθητές σε ερευνητικό επίπεδο, καθώς η γνώση των ατομικών μαζών είναι σημαντική για την κατανόηση των νόμων της φυσικής.
Εξάλλου, αποφασίστηκε η αναταξινόμηση του θορίου σε στοιχείο με δύο ισότοπα, από στοιχείο με μόνο ένα ισότοπο που εθεωρείτο έως τώρα, καθώς βρέθηκαν σημαντικές ποσότητες του ισοτόπου θορίου-230 στα βάθη των θαλασσών.
Οι αλλαγές θα δημοσιευθούν επισήμως στο «Νέο Πίνακα Ατομικών Βαρών 2013» που θα δημοσιευθεί στο περιοδικό χημείας «Pure and Applied Chemistry» το 2014 και ήδη έχουν αναρτηθεί στον ιστότοπο της αρμόδιας επιτροπής της IUPAC (www.ciaaw.org).
Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ, Π. Δρακόπουλος

 http://www.trelokouneli.gr/allagi-barous-19-stoicheion-tou-periodikou-pinaka/